Fintech là một trong những chủ đề nổi bật rất quen thuộc với nhiều đối tượng trong lĩnh vực tài chính và công nghệ. Fintech là từ khoá mới nổi trong thời gian gần đây và nhận được sự quan tâm của nhiều người. Đặc biệt là những người làm trong lĩnh vực công nghệ và tài chính. Vậy Fintech là gì, tại sao nó lại nổi lên như vậy? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn về những vấn đề này qua bài viết dưới đây nhé.
Fintech là gì?
Fintech là một khái niệm hay một thuật ngữ mới xuất hiện gần đây, đây là thuật ngữ tiếng Anh được kết hợp giữa 2 thuật ngữ khác đó là : Finance = Tài chính + Technology = Công nghệ. Vậy thì Fintech được hiểu là Công nghệ tài chính.
Thuật ngữ này xuất hiện từ sau năm 2008 nhưng đến nay khi công nghệ 4.0 nổ tra thì nó mới được thực sự quan tâm. Nó làm thay đổi các cách thức hoạt động trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng , tiền tệ và tập trung mạnh nhất vào lĩnh vực tài chính. Fintech được mở ra như một linh vực hoàn toàn mới ảnh hưởng đến thị trường tài chính nói riêng và ngân hàng nói chung.
Công nghệ tài chính Fintech ở đây được hiểu cụ thể chính là những sản phẩm, ứng dụng, dịch vụ, quy trình…mới của công nghệ được áp dụng vào thị trường tài chính giúp cho nó nâng cao hiệu suất hiệu quả hơn so với trước đây. Hoàn thiện hơn các dịch vụ, sản phẩm tài chính phù hợp với thời đại Internet giúp người tiêu dùng thuận tiện và nhanh chóng hơn trong mọi nhu cầu.
Hiện nay đa phần ai cũng đang sử dụng Fintech nhưng không hiểu nó là như thế nào, 3 năm trở lại đây Fintech dành được thế ưu tiên khi có quá nhiều công nghệ mới hỗ trợ tài chính tốt nhất hình thành một dịch vụ mới.
Hệ sinh thái Fintech là gì?
CHệ sinh thái Fintech thực ra là một cái tên gọi hay nói cách khác nó là môi trường để cho Fintech phát triển. Ở Việt Nam hiện nay hệ sinh thái Fintech tồn tại dựa vào 3 yếu tố: Khả năng tiếp cận thị trường, hỗ trợ pháp lý và khả năng tiếp cạnh vốn.
Hệ sinh thái Fintech hiện len lõi trên thị trường tập trung vào các mảng sau:
- Trung gian thanh toán
- Tài chính cá nhân
- Cho vay ngân hàng
- Công nghệ bảo hiểm
- Ngân hàng số
- Điểm tín dụng
- Gọi vốn cộng đồng
Fintech tập trung vào các nhóm đối tượng nào?
Nếu như ở một thị trường tài chính truyền thống chúng ta chỉ bắt gặp mối quan hệ 2 bên giữa các định chế tài chính bao gồm ngân hàng, đầu tư, bảo hiểm, chứng khoán, công ty tài chính,… và khách hàng. Nhưng khi một công ty IT triển khai dịch vụ của họ vào môi trường này, thì chúng ta sẽ có thêm một thành viên nữa tạo thành kiềng 3 chân tác động qua lại lẫn nhau đó là:
- Công ty Fintech: ở đây là các công ty công nghệ (IT) chuyên nghiên cứu, triển khai và cung cấp các sản phẩm dịch vụ công nghệ cho lĩnh vực tài chính ngân hàng. Vậy ai là khách hàng cuối cùng của các công ty Fintech? Đó có thể là định chế tài chính hoặc “khách hàng” của định chế tài chính cũng có thể trở thành mục tiêu nhắm đến của các công ty IT.
- Định chế tài chính: đó là ngân hàng, đầu tư, công ty tài chính … đây là thực thể nắm vài trò quyến định trong lĩnh vực tài chính và ngày càng quan tâm đến việc áp dụng công nghệ IT vào hệ thống vận hành. Các định chế tài chính có thể sử dụng dịch vụ của công ty Fintech hoặc trực tiếp đầu tư nhân lực, tài chính để nghiên cứu áp dụng IT vào hệ thống, tạo nên lợi thế cạnh tranh với các định chế tài chính khác.
- Khách hàng: rõ ràng, đây là đối tượng mục tiêu chính của các định chế tài chính nhắm đến. Việc các định chế tài chính áp dụng Fintech vào hệ thống vận hành để cạnh tranh lẫn nhau đã tạo nên nhiều lợi ích hơn cho nhóm khách hàng này.
Các sản phẩm nổi bật của Fintech
Sau khi hiểu rõ Fintech là gì rồi thì ở phần này chúng ta sẽ tìm hiểu về các sản phẩm nổi bật của Fintech.
Đồng tiền điện tử – Bitcoin
Đồng tiền điện tử Bitcoin là một trong những sản phẩm nổi bật trong ngành tài chính hiện nay. Đây là một loại tiền điện tử phân cấp được trao đổi trực tiếp bằng thiết bị kết nối Internet như di động, máy tính mà không cần qua một đơn vị tài chính nào cả.
Đồng Bitcoin có thể dùng để giao dịch chung giữa nhiều nước với nhau mà không thông qua ngân hàng hàng hay đơn vị kết nối trung gian.
Hiện nay có rất nhiều sàn trên Internet dùng để mua bán tiền Bitcoin, nó được coi như đồng tiền thực có giá trị lưu thông, giá trị thanh toán hoặc dự trữ. Có thể nói đây là sản phẩm hay thành tựu nổi bật của công nghệ tài chính Fintech trong những năm gần đây.
Ví điện tử
Ví điện tử là một loại hình của một tài khoản điện tử, giúp người dùng có thể thanh toán tất cả các chi phí qua mạng Internet một cách dễ dàng như:
- Thanh toán hóa đơn tiền điện, nước, truyền hình cáp.
- Thanh toán hợp đồng vay trả góp, vay tiêu dùng.
- Mua vé xem phim, vé máy bay…
- Tra cứu giá vàng…
Ở Việt Nam bạn có thể biết đến một số loại ví điện tử nổi tiếng như: Momo, Payoo, ViettelPay, Zalo Pay….Ngoài ra trên thế giới. ở mọi quốc gia có thể sử dụng ví điện tử nếu có nhu cầu mua sắm và chuyển tiền quốc tế: Paypal, Airpay, Google Wallet, ebay…
Cho vay vốn
Giờ đây để vay vốn rất dễ dàng, bạn chỉ cần sử dụng một app hay một website bất kỳ, sau đó đơn vị sẽ kết nối người vay với bên cho vay sau đó 2 bên thỏa thuận thông qua các điều khoản… Một hình thức hiệu quả nhất của sản phẩm vay vốn đó là ứng dụng vay tiền online. Bạn chỉ cần chọn những ứng dụng vay mình muốn rồi tiến hành chọn hạn mức, kỳ hạn và đăng ký hồ sơ ngay trên đó.
Sau đó rất nhanh chóng bạn sẽ nhận được khoản vay theo yêu cầu. Số tiền đó sẽ được chuyển đến tài khoản ngân hàng của bạn và khi thanh toán có thể chuyển khoản online. Ở Việt Nam hiện nay có rất nhiều dịch vụ cho vay tiền online như: Doctor Dong, Senmo, Robocash, Uvay, Avay…
Hỗ trợ giao dịch chứng khoán
Trước đây muốn giao dịch chứng khoán mọi người phải đến trực tiếp tại các sàn giao dịch hoạch mua trực tiếp từ đơn vị bán. Nhưng giờ đây nhờ công nghệ Fintech, chỉ với chiếc điện thoại hay máy tính kết nối mạng những người có nhu cầu đầu tư chứng khoán có thể tiến hành trực tiếp mà không cần phải qua môi giới.
So sánh dịch vụ Gobear
Thay vì tìm kiếm thông tin của từng công ty tài chính thì giờ đây mọi người có thể sử dụng các ứng dụng so sánh dịch vụ. Nổi bật hiện nay là Gobear- nền tảng so sánh các dịch vụ tài chính lớn nhất Châu Á. Công cụ này hỗ trợ người có nhu cầu về đầu tư hay vay tài chính đều có thể tìm thấy các thông tin chính xác nhất.
Chuyển tiền online
Mọi người có lẽ đã quá quen thuộc với cách chuyển tiền truyền thống, mọi giao dịch đều phải thực hiện trực tiếp ở ngân hàng. Nhưng giờ đây nhờ công nghệ Fintech mà mọi người không cần mất thời gian đến ngân hàng mà có thể ngồi ở nhà để chuyển tiền bất cứ lúc nào.
Ứng dụng hiện nay mà các ngân hàng đang áp dụng đó là Internet Banking hoặc Mobile Banking để chuyển tiền online nhanh chóng.
Các nhóm đối tượng của Fintech là gì?
Thông thường, một thị trường tài chính sẽ bao gồm đối tượng chính là: Những định chế tài chính (bao gồm đầu tư, ngân hàng, công ty tài chính, chứng khoán, bảo hiểm,…) và khách hàng sử dụng. Với Fintech thì các đối tượng sẽ bao gồm 3 bên cùng nhau giữ mối quan hệ hợp tác và tác động qua lại là:
Các công ty Fintech
Đây là những công ty hoạt động độc lập, lấn sâu trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Công ty chuyên cung cấp những dịch vụ mới, sản phẩm mới có liên quan đến lĩnh vực tài chính.
Những định chế tài chính
Đây là một trong những thực thể rất quan trọng và không thể thiếu đối với ngành tài chính. Những định chế này sẽ hợp tác sâu rộng với các công ty Fintech phía trên bởi vì tầm quan trọng của công nghệ này. Mặt khác, bản thân những định chế này đều sẽ trực tiếp đầu tư vào các công ty Fintech hoặc những hoạt động nghiên cứu khác. Từ đó, có thể chủ động nắm giữ công nghệ mới từ đó chiếm lĩnh được thị trường.
Khách hàng
Các đối tượng khách hàng với trường hợp này chính là những người sử dụng các sản phẩm dịch vụ tài chính nói chung. Bạn có thể nói rằng, những ứng dụng công nghệ mới thì khách hàng chính là những người hưởng lợi nhiều nhất từ các sự cạnh tranh giữa các định chế tài chính. Từ đó, các công ty sẽ mang lại được sự tiện lợi giữa các công nghệ mới có thể mang lại. Bạn đọc tham khảo thêm: Gross domestic product là gì? Cách tính và ý nghĩa của GDP.
Điều gì khiến Fintech bùng nổ
Fintech 4.0 đang dẫn đầu
Là sự kết hợp hoàn hảo nhất giữa công nghệ 4.0 và fintech, fintech 4.0 là giải pháp tiên tiến nhất cho ngành tài chính ngân hàng. Mang lại nhiều lợi ích tài chính thông minh cho người tiêu dùng thông qua sự phát triển công nghệ toàn diện.
Xóa bỏ khoảng cách địa lý, thời gian, chuyển tiền đến mọi nơi nhanh chóng và an toàn hơn. Các công ty Fintech chọn giải pháp đầu tư mạnh vào công nghệ thông tin thay vì hạ tầng. Điều này đã mang lại hiệu quả tốt nhất để phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng khắp mọi nơi.
- Phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng một cách toàn diện nhất: giảm chi phí, giảm thời gian, giảm rủi ro và tăng hiệu suất.
- Các doanh nghiệp tài chính được hưởng lợi rất nhiều từ những người hiểu biết và thích sử dụng các thiết bị di động và máy tính thông minh.
- Hỗ trợ đầu tư cho các công ty khởi nghiệp có triển vọng, đặc biệt là các công ty khởi nghiệp fintech.
- Chính phủ hỗ trợ các công ty fintech có điều kiện phát triển tốt, giảm bớt rào cản về pháp lý.
Tiềm năng lớn của các công ty fintech
Sự phát triển của công nghệ 4.0 cũng là một bước đệm để các công ty fintech được mở rộng quy mô. Nhiều đổi mới trong lĩnh vực công nghệ tài chính có ảnh hưởng đáng kể đến các ngành liên quan như thương mại điện tử, ngân hàng hoặc các sản phẩm tài chính.
Sự trỗi dậy của fintech đánh dấu một bước ngoặt quan trọng đối với lĩnh vực tài chính, định hình lại ngành đồng thời tạo ra các giải pháp mới, ưu việt hơn.
Tốc độ tăng trưởng cao này sẽ tiếp tục không chỉ ở châu Á mà còn trên toàn thế giới, nơi những người mới tham gia như Fintech sẽ có cơ hội tốt để bứt phá. Sự kết hợp giữa chính sách cởi mở của chính phủ và lĩnh vực ngân hàng sẽ mang lại nhiều đổi mới làm thay đổi thực tế tài chính hiện nay.
Vai trò của Fintech trong cách mạng công nghiệp 4.0
Ngày nay, trong thời đại công nghệ số phát triển và bùng nổ, Fintech càng đóng vai trò quan trọng trong mọi mặt đời sống như:
- Ứng dụng công nghệ cao: Với những công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI) hay Big Data giúp phân tích thói quen, hành vi của khách hàng, bảo mật thông tin của khách hàng từ đó giúp tiết kiệm chi phí, nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ.
- Thay đổi thị trường lao động: Khi các sản phẩm về Fintech ngày càng nhiều, nhu cầu nguồn lực chất lượng cao sẽ tăng lên đáng kể. Người lao động cần phải có chuyên môn về tài chính và công nghệ thông tin.
- Thay đổi các kênh dịch vụ tài chính truyền thống: Ngày nay, Fintech có mặt hầu hết các ngành của nền kinh tế điển hình như các kênh bán hàng online, các dịch vụ ngân hàng hoạt động ngày càng phổ biến. Điều này giúp cho các giao dịch giữa ngân hàng và người dùng trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn. Chúng ta có thể thấy điều này của các kênh dịch vụ qua Internet như: Mobile Banking, Internet Banking, Ngân hàng kỹ thuật số,…
Những thách thức tiềm ẩn của ngành fintech
Bên cạnh việc mang lại nhiều lợi ích hơn, fintech cũng ẩn chứa những rủi ro không thể tránh khỏi. Hơn nữa, ngành công nghiệp fintech cũng gặp phải những thách thức mà kết quả của thị trường tài chính:
- Nhiều gia đình có thu nhập thấp không đủ khả năng sử dụng các dịch vụ thanh toán của ngân hàng.
- Nhiều công ty fintech chắc chắn cần chuẩn bị đối mặt với vấn đề cạnh tranh khi độ “hot” của ngành này khiến nhiều đại gia công nghệ và tài chính phải nhảy vào cuộc.
- Vì sự phát triển quá nhanh dẫn đến tình trạng thiếu nhân lực trên thị trường. Ngoài ra, fintech tuyển dụng những người lao động am hiểu cả tài chính và công nghệ. Tuy nhiên, những người am hiểu về công nghệ hiếm khi biết về tài chính và ngược lại.
- Thị trường cho vay vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Lãi suất, các khoản thanh toán, thanh khoản hay nợ xấu đều tăng theo báo cáo từ các ngân hàng hàng năm, khiến “Cho vay ngang hàng” cũng chịu áp lực tương tự.
- Dù đã được công nhận nhưng fintech vẫn gặp nhiều rào cản pháp lý hạn chế môi trường phát triển.
Kết luận
Trên đây là tổng hợp những kiến thức về Fintech là gì, vai trò, cơ hội và thách thức Fintech Việt Nam đối mặt trong tương lai. Hy vọng qua bài viết này giúp bạn đọc tham khảo có nhiều thông tin hữu ích về lĩnh vực Fintech (công nghệ tài chính) và hãy cùng theo dõi sự bùng nổ lĩnh vực này trong tương lai.